Giao hàng chặng cuối là gì? Tại sao shop online nên tối ưu giao hàng chặng cuối?
Giao hàng chặng cuối đóng vai trò quyết định trong chuỗi vận chuyển hàng hóa, là mắt xích then chốt giữa doanh nghiệp và khách hàng. Đây là khâu vận chuyển hàng hóa từ trung tâm phân phối đến tận tay người nhận, chiếm đến 53% tổng chi phí vận chuyển. Đối với các shop kinh doanh online, việc tối ưu giao hàng chặng cuối không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường thương mại điện tử ngày càng sôi động.
Trong bài viết này, Ahamove sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm giao hàng chặng cuối, lý do tại sao việc tối ưu hóa khâu này lại quan trọng với shop online, các hình thức phổ biến, quy trình thực hiện, cùng những thách thức và giải pháp hiệu quả từ Ahamove. Hãy cùng tìm hiểu để nâng cấp dịch vụ giao hàng và đẩy mạnh hoạt động kinh doanh của bạn.
1. Giao hàng chặng cuối là gì?
Giao hàng chặng cuối (Last Mile Delivery) là công đoạn vận chuyển cuối cùng trong hành trình đưa sản phẩm từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng.
Khi hàng hóa được sản xuất, chúng sẽ trải qua ba chặng chính:
- Chặng đầu (First Mile) : Vận chuyển từ nhà sản xuất đến kho
- Chặng giữa (Middle Mile: Di chuyển giữa các kho/trung tâm phân phối
- Chặng cuối (Last Mile): Giao từ kho/trung tâm phân phối cuối cùng đến khách hàng.
Chặng cuối có đặc điểm nổi bật là mức độ phức tạp cao với nhiều điểm giao nhỏ lẻ, phân tán về mặt địa lý, đòi hỏi tính linh hoạt trong vận hành và tối ưu chi phí. Đây cũng là chặng tạo ấn tượng trực tiếp với người tiêu dùng, quyết định phần lớn trải nghiệm của họ với thương hiệu, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.
2. Vì sao giao hàng chặng cuối được xem là “điểm chạm vàng” đối với khách hàng?
Giao hàng chặng cuối là lúc khách hàng được tương tác trực tiếp với doanh nghiệp, là thời điểm quan trọng nhất quyết định ấn tượng của khách hàng đối với thương hiệu. Dưới đây là 5 lợi ích của việc tối ưu giao hàng chặng cuối:
- Tăng sự hài lòng từ khách hàng: Dữ liệu từ VECOM cho thấy việc giao hàng nhanh, đúng hẹn giúp tăng 30% sự hài lòng của khách hàng. 70% khách hàng sẽ sẵn sàng mua lại và giúp giảm 25% tỷ lệ hoàn đơn.
- Giảm thiểu chi phí vận hành: Việc tối ưu hóa tuyến đường giao hàng giúp giảm chi phí vận chuyển, tiết kiệm nhiên liệu, và hạn chế các chi phí phát sinh như lưu kho, giao lại do sai sót. Tối ưu lộ trình cũng giúp tăng hiệu quả sử dụng nguồn lực vận chuyển.
- Quản lý hàng hoá tốt hơn: Tối ưu giao hàng chặng cuối giúp xử lý nhanh các sự cố phát sinh, giảm thiểu tình trạng thất lạc, hư hỏng hàng hóa trong quá trình vận chuyển.
- Tính linh hoạt trong dịch vụ: Đáp ứng nhu cầu giao hàng đa dạng của khách hàng (giao nhanh, giao hẹn giờ, giao tận tay).
- Thúc đẩy kinh doanh thương mại điện tử: Tối ưu giao hàng chặng cuối còn giúp mở rộng phạm vi giao hàng, tiếp cận nhiều khách hàng hơn.
3. 2 hình thức phổ biến của giao hàng chặng cuối
Giao hàng chặng cuối được triển khai chủ yếu qua hai hình thức phù hợp với đối tượng nhận hàng khác nhau:
- Hình thức B2C (Business to Customer): Vận chuyển hàng hóa từ doanh nghiệp đến trực tiếp người tiêu dùng cuối cùng. Đây là hình thức phổ biến trong thương mại điện tử, với khối lượng đơn hàng lớn nhưng giá trị mỗi đơn thường nhỏ, đòi hỏi tính linh hoạt cao.
- B2B (Business to Business): Vận chuyển hàng hóa giữa các doanh nghiệp với nhau. Hình thức này thường có khối lượng đơn hàng ít hơn nhưng giá trị mỗi đơn lớn hơn, yêu cầu độ chính xác và an toàn cao.
4. Quy trình giao hàng chặng cuối trong chuỗi cung ứng
Để hiểu rõ cách thức vận hành và tìm ra điểm tối ưu, hãy cùng phân tích quy trình giao hàng chặng cuối từ khi tiếp nhận đơn hàng đến lúc bàn giao cho người nhận qua 4 bước sau.
4.1 Bước 1: Nhận thông tin và chuẩn bị đơn hàng
Quy trình bắt đầu khi hệ thống tiếp nhận thông tin đơn hàng từ người bán hoặc sàn thương mại điện tử. Nhân viên kho sẽ xác nhận thông tin, kiểm tra hàng hóa, đóng gói theo tiêu chuẩn vận chuyển và in ấn vận đơn có đầy đủ thông tin người gửi, người nhận. Bước này đòi hỏi sự chính xác cao để tránh sai sót trong các khâu tiếp theo.
4.2 Bước 2: Xử lý đơn hàng và vận chuyển đến bưu cục
Sau khi hoàn tất đóng gói, hàng hóa được nhập vào hệ thống và chuyển đến trung tâm phân loại hoặc bưu cục gần nhất. Trong bước này, đơn vị vận chuyển sẽ xác định phương thức vận chuyển phù hợp (xe máy, ô tô, xe tải) và lên kế hoạch lộ trình tối ưu dựa trên vị trí địa lý và thời gian giao hàng yêu cầu.
4.3 Bước 3: Phân loại hàng hóa
Tại trung tâm phân loại, hàng hóa được sắp xếp theo khu vực giao hàng và phân bổ cho đội ngũ vận chuyển phù hợp. Hệ thống quét mã vận đơn để cập nhật trạng thái đơn hàng, giúp người bán và người mua theo dõi tiến trình giao hàng. Quy trình phân loại hiệu quả sẽ giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng tốc độ giao hàng.
4.4 Bước 4: Giao hàng và xác nhận hoàn tất
Đây là bước quan trọng nhất khi nhân viên giao hàng tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Nhân viên giao hàng sẽ liên hệ trước, giao đúng địa chỉ, thu tiền (nếu có), xử lý các vấn đề phát sinh, và cập nhật trạng thái giao hàng thành công hay thất bại. Khi giao hàng hoàn tất, hệ thống sẽ gửi thông báo xác nhận đến người bán và người mua.
5. 3 Thách thức của giao hàng chặng cuối
Mặc dù đóng vai trò quan trọng, giao hàng chặng cuối vẫn đối mặt với nhiều thách thức khiến các shop online và đơn vị vận chuyển phải liên tục tìm giải pháp tối ưu.
5.1 Khách hàng mong muốn thời gian vận chuyển nhanh
Kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng về thời gian giao hàng tạo áp lực lớn cho các đơn vị vận chuyển. Theo khảo sát của Nielsen, 88% khách hàng Việt Nam sẵn sàng chờ đợi tối đa 3 ngày cho đơn hàng trực tuyến, trong khi 25% mong muốn nhận hàng trong ngày. Điều này buộc các shop online phải tìm kiếm đối tác vận chuyển có khả năng đáp ứng yêu cầu giao hàng nhanh mà vẫn đảm bảo chi phí hợp lý, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM với mật độ giao thông cao.
5.2 Chi phí giao hàng chặng cuối cao
Chi phí vận chuyển chặng cuối chiếm khoảng 53% tổng chi phí logistics - tỷ lệ cao nhất trong chuỗi cung ứng. Nguyên nhân chính đến từ việc phải vận chuyển số lượng nhỏ hàng hóa đến nhiều điểm giao phân tán, khiến hiệu quả sử dụng phương tiện giảm và chi phí nhiên liệu tăng.
Theo dữ liệu từ Bộ Công Thương, chi phí giao hàng chặng cuối tại Việt Nam cao hơn mặt bằng chung trên thế giới, tạo gánh nặng cho cả người bán và người mua trong bối cảnh cạnh tranh về giá ngày càng gay gắt. Để giải quyết vấn đề này, Ahamove đã triển khai dịch vụ "Xe Tải Tiết Kiệm" giúp tiết kiệm 30% chi phí giao hàng chặng cuối so với các dịch vụ xe tải siêu tốc nội thành khác.
5.3 Nhu cầu dịch vụ vận chuyển đặc biệt ngày càng tăng
Thị trường thương mại điện tử đang chứng kiến sự gia tăng đáng kể của các đơn hàng yêu cầu dịch vụ vận chuyển đặc biệt: hàng tươi sống cần bảo quản lạnh, hàng giá trị cao cần bảo hiểm, hàng cồng kềnh cần phương tiện chuyên dụng, hay yêu cầu giao hàng trong khung giờ cụ thể. Theo Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam, nhu cầu về các dịch vụ này tăng 35% trong năm 2023. Để đáp ứng những yêu cầu này đòi hỏi doanh nghiệp đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng, xây dựng thêm kho bãi và trung tâm phân phối hàng hóa. Đồng thời đầu tư thiết bị quản lý để tối ưu lộ trình và chi phí.
6. Giải pháp tối ưu giao hàng chặng cuối của Ahamove
Nhận thấy được những thách thức trên, Ahamove không ngừng cải tiến, tích hợp các công nghệ hiện đại để tối ưu hoạt động giao hàng chặng cuối. Cùng điểm qua 5 giải pháp tối ưu mà Ahamove đang triển khai để nâng cao hiệu quả giao hàng chặng cuối:
6.1 Ứng dụng công nghệ Cloud và AI
Ahamove hiện nay sử dụng hạ tầng FPT Cloud với khả năng tự động mở rộng (auto-scaling), cho phép Ahamove xử lý hàng trăm nghìn đơn hàng mỗi ngày mà không gặp tình trạng quá tải. Hệ thống hoạt động ổn định ngay cả trong những thời điểm cao điểm như Lễ, Tết khi lượng đơn hàng tăng đột biến.
Bên cạnh đó, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) giúp dự đoán chính xác thời gian giao hàng. Từ đó tối ưu lộ trình, giảm thời gian xử lý xuống dưới 200 ms và tiết kiệm đến 30% chi phí vận hành.
6.2 Đa dạng dịch vụ giao hàng chặng cuối
Ahamove cung cấp nhiều lựa chọn dịch vụ từ giao hàng siêu tốc (1H, 2H, 4H) đến giao hàng trong ngày, xe tải tiết kiệm, giao hàng nhiều điểm và ứng tiền thu hộ (COD). Điều này giúp các shop online từ quy mô nhỏ đến doanh nghiệp lớn đều có thể tìm thấy giải pháp phù hợp với nhu cầu và ngân sách.
Với đội ngũ tài xế rộng khắp và phương tiện đa dạng từ xe máy đến xe tải, Ahamove còn hỗ trợ vận chuyển hàng hóa cồng kềnh, hàng đặc biệt như thực phẩm tươi sống, đảm bảo giao hàng tận tay người nhận.
6.3 Mô hình vận hành linh hoạt: Hub & Spoke và On-demand
Ahamove là đơn vị vận chuyển tiên phong áp dụng mô hình vận hành kết hợp (Hybrid Model) giữa Hub & Spoke và On-demand, tạo nên hệ sinh thái giao hàng cộng hưởng hiệu quả. Mô hình Hub & Spoke tập trung phân loại hàng hóa tại các điểm trung chuyển chiến lược, giúp tối ưu quá trình phân phối theo khu vực. Kết hợp với mô hình On-demand (giao hàng theo nhu cầu thực tế), Ahamove đáp ứng linh hoạt các yêu cầu giao hàng khẩn cấp và đặc biệt.
Điểm mạnh của mô hình này là khả năng gom đơn tự động và ghép chuyến theo thời gian thực, giúp giảm chi phí vận chuyển cho khách hàng tới 30% trong khi vẫn tăng thu nhập cho tài xế từ 15-20%.
6.4 Phần mềm quản lý đội giao hàng OnWheel
OnWheel là giải pháp phần mềm quản lý đội giao hàng chặng cuối được Ahamove phát triển dành cho doanh nghiệp sở hữu đội tài xế riêng. Vận hành trên nền tảng đám mây (Cloud-based SaaS), OnWheel cung cấp bộ công cụ toàn diện giúp doanh nghiệp kiểm soát, phân bổ đơn hàng, tối ưu lộ trình, tính phí giao hàng chính xác.
OnWheel có chi phí cạnh tranh, linh hoạt theo số lượng đơn hàng và đảm bảo tính ổn định với uptime lên tới 99% ngay cả trong các thời điểm cao điểm. Ngoài ra OnWheel tích hợp sẵn các dịch vụ Ahamove để đáp ứng nhu cầu giao hàng tức thời, kết nối với nhiều nền tảng POS phổ biến như iPOS, KiotViet, Sapo giúp đồng bộ dữ liệu và vận hành mượt mà. Đặc biệt, các thuật toán tối ưu lộ trình giao hàng của OnWheel giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí vận chuyển, tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
6.5 Trải nghiệm khách hàng vượt trội
Khách hàng có thể theo dõi đơn hàng theo thời gian thực, nhận thông báo khi đơn hàng di chuyển qua từng trạm trung chuyển và biết chính xác thời điểm giao hàng. Các tính năng như hẹn giờ giao hàng, giao nhiều điểm và bảo hiểm hàng hóa đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dùng.
Với hệ thống bảo mật cao và cam kết tỷ lệ vận hành ổn định 99,99%, Ahamove đảm bảo thông tin khách hàng và hàng hóa luôn được bảo vệ tối đa. Đội ngũ hỗ trợ khách hàng 24/7 sẵn sàng giải quyết mọi vấn đề phát sinh. Chính sự chú trọng vào trải nghiệm khách hàng đã giúp Ahamove đạt tỷ lệ hài lòng lên đến 96% trong năm 2023.
Bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ khái niệm giao hàng chặng cuối, quy trình vận hành, những thách thức hiện tại và các giải pháp tối ưu giao hàng chặng cuối của Ahamove. Trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh, việc tối ưu hóa giao hàng chặng cuối không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển. Nếu bạn đang tìm kiếm đối tác giao hàng chặng cuối đáng tin cậy, hãy tham khảo các dịch vụ của Ahamove tại website chính thức hoặc tải ứng dụng Ahamove để trải nghiệm ngay hôm nay.
Xem thêm: